Bệnh héo vàng lá chuối bắt nạt dọa Việt Nam

Chuyên gia Viện Nghiên cứu Rau quả kiểm tra một vườn chuối tiêu bị nhiễm bệnh héo vàng tại thị xã Lâm Thao (Phú Thọ) hồi cuối năm 2019. Ảnh: FAVRI.

Đây là bệnh đã tiêu diệt nguy hiểm sản xuất chuối trên thế giới. bởi vậy, việc nghiên cứu, phát triển giống chuối kháng bệnh, đi đôi có bảo đảm nguồn giống sạch sẽ bệnh là biện pháp hiệu quả và cần kíp nhất cần sớm bắt tay khai triển nhằm đảm bảo cho mặt hàng cây ăn quả đang có đầy đủ dư địa phát hành này của nước ta.

giải pháp tình thế: Luân canh chuối tây - chuôi tiêu

Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả (FAVRI, thuộc Viện khoa học Nông nghiệp Việt Nam): Việt Nam được xem là trọng tâm nguồn gene cây chuối, với sự sinh ra của đủ cả đại diện 8 đội ngũ giống chuối trồng ăn được.

bên cạnh đáp ứng nội tiêu, chuối còn với địa điểm khác biệt trong xuất khẩu và đã sinh ra vùng hàng hóa tại các thức giấc ĐBSH, Trung du miền núi phía Bắc, những tỉnh Tây nguyên, Đông Nam bộ, ĐBSCL... tuy thế, sản xuất chuối ở nước ta đang gặp gỡ thách thức béo sở hữu bệnh héo vàng (còn gọi là bệnh héo rũ Panama hay bệnh Panama).

Trước đây, các nghiên cứu tại những thức giấc trồng chuối trọng tâm ở phía Bắc như Hà Nội, Hưng yên ổn, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế... cộng như rộng rãi thức giấc phía Nam đã xác định nấm gây bệnh vàng lá trên chuối ở nước ta thuộc chủng 1, chung gây hại trên cây chuối tây trên cả nước, chưa phát sinh ra bệnh vàng lá trên chuối tiêu.

bên cạnh đó trong các năm vừa qua, mặc dầu chưa có kết quả dò la cụ thể nhưng qua điều tra của Viện Nghiên cứu Rau quả, cho thấy bệnh héo vàng đang lan tràn ở phổ thông vùng phát hành chuối tiêu. Bệnh héo vàng trên chuối tiêu ở Việt Nam được xác định là bởi nấm Fusarium oxysporum f. sp. Cubense chủng 4 nhiệt đới (TR4). Thực trạng này cần phổ quát biện pháp cần kíp để sản xuất chuối vững bền ở nước ta.

cho nên, trong phạm vi đề tài nghiên cứu tuyển chọn giống và hoàn thiện thứ tự kỹ thuật thâm canh 1 số cây ăn quả chủ lực tại phía Bắc giai đoạn 2017 - 2021 (trong đấy sở hữu cây chuối), thời kì qua, Viện Nghiên cứu Rau quả đã khai triển thành lập các mô hình thí nghiệm gói kỹ thuật thâm canh tổng hợp trên cây chuối tại 1 số tỉnh giấc miền núi phía Bắc, trong đó khác lạ là hoạt động nghiên cứu giải pháp kỹ thuật phòng trừ bệnh héo vàng hại chuối (Fusarium Oxysporum), đặc biệt là việc gây hại trên chuối tiêu.

Theo ấy, những nghiên cứu thế hệ nhất của Viện Nghiên cứu Rau quả cho thấy: Nấm Foc chủng một chỉ hại trên chuối tây, vì vậy các nơi chỉ bị bệnh héo vàng trên chuối tây hoàn toàn với thể thay thể bằng chuối tiêu.

Ngoài ra đó, nấm Foc chủng 4 lại hại rất dữ dội trên cây chuối tiêu, nhưng diễn đạt mờ nhạt trên chuối tây. bởi vậy trên đất trồng chuối tiêu bị héo vàng nặng, chuối tây vẫn có thể đạt hiệu quả chỉ mất khoảng đầu.

Đây là hạ tầng kỹ thuật để giải thích hiện tượng biến đổi từ chuối tiêu bị héo vàng sang trồng chuối tây vẫn cho hiệu quả vài vụ ở 1 số địa phương. đồng thời, cũng cho thấy việc điều hành bệnh héo vàng sở hữu thể áp dụng giải pháp luân canh giữa đội ngũ chuối tiêu và chuối tây.

chi tiết, vùng nào bệnh héo vàng chỉ hiện ra trên chuối tây thì sở hữu thể luân canh sở hữu chuối tiêu. Trong vụ đầu, chuối tây vẫn mang thể đạt hiệu quả trên đất chuối tiêu bị bệnh héo vàng.

 

những nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Rau quả thời kì qua cho thấy, các giải pháp xử lý đất, sử dụng chế phẩm sinh học và 1 số thuốc hóa học đều mang khả năng tránh bệnh héo vàng.

một số biện pháp xử lý mang hiệu quả phòng bệnh héo vàng với hiệu quả cao như: Đốt trấu hun đất ở địa điểm gốc chuối bị bệnh và xử lý ngập nước 3 tháng; xử lý dung dịch nấm Trichoderma và dung dịch tỏi nghiền sở hữu công dụng giảm thiểu bệnh héo vàng, trong ấy xử lý dung dịch Trichoderma cho hiệu quả cao hơn.

Ngoài ra, một số thuốc khác có tài năng hạn chế bệnh héo vàng gây hại trên chuối là Benzimidazole (Benomyl), Hosavil (Hexaconazole)...

Cần sớm nghiên cứu giống chuối kháng bệnh

những năm cách đây không lâu, bệnh héo vàng vì nấm Fusarium oxysporum càng ngày càng phát sinh và gây hại nặng nề hà tại phổ thông đất nước, vùng cương vực phát hành chuối mập như Australia, Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Đài Loan... và hiện đang mang nguy cơ lây lan rộng ra rộng rãi quốc gia Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, may mắn là bây giờ bệnh chưa phát sinh trên diện rộng và chưa gây hại nặng, mà thế hệ chỉ xảy ra tản mác. dù rằng vậy vừa mới đây tại phía Nam, bệnh cũng đã nảy sinh gây hại toàn bộ trên chuối tiêu già tại 1 số địa phương ở vùng Đông Nam bộ.



Cần sớm nghiên cứu giống chuối mang kỹ năng kháng bệnh héo vàng lá, tinh khiết bệnh để chủ động nguồn giống trong nước. Ảnh: TL.

trao đổi sở hữu NNVN, PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam cho rằng, ví như ko sở hữu giải pháp để chủ động phòng chống căn bệnh nguy khốn này, sở hữu thể tác động, thiệt hại rất bự tới sản xuất chuối tại nước ta.

khác biệt, đây là cây ăn quả mà Việt Nam sở hữu phổ thông lợi thế, đang phát triển mạnh và lôi cuốn rộng rãi đơn vị chế biến cũng như xuất khẩu, sở hữu về trị giá kinh tế cao...

cho tới hiện tại, việc dùng thuốc hóa học và biện pháp sinh vật học vẫn chưa mang đến tính năng thực thụ đối với bệnh héo vàng lá.

thành ra, giải pháp đưa vào phát hành những giống chuối nuôi cấy mô tinh khiết bệnh, khác biệt là nghiên cứu các giống chuối mang tài năng kháng bệnh héo vàng lá vẫn là hướng bền vững, hiệu quả nhất.

mang hệ thống các viện nghiên cứu sở hữu trình độ cao, cũng như đáp ứng cho ngành tạo ra, xuất khẩu, chế biến chuối, hiện Đài Loan cũng đã nghiên cứu và đưa ra tạo ra chiến thắng một số giống chuối sở hữu khả năng chống chịu (mức độ tương đối) với bệnh héo vàng lá.

ngoại giả, họ chỉ cung ứng cho Việt Nam các giống chuối với kĩ năng chống chịu kém hơn, những giống chống chịu tốt thuộc về phiên bản quyền riêng của họ.

hiện giờ, như được biết thì ngay cả tập đoàn sản xuất và xuất khẩu chuối to như Dole vẫn đang phải phụ thuộc vào nguồn giống chuối chống chịu sở hữu bệnh héo vàng lá của Đài Loan. Chính vì thế thời kì đến, Bộ NN-PTNT cần sớm giao nhiệm vụ cho các công ty công nghệ trong việc nghiên cứu những giống chuối mang kỹ năng kháng được bệnh héo vàng lá nhằm chủ động nguồn giống sạch sẽ bệnh, sản xuất mặt hàng chuối theo hướng hàng hóa bự, gắn với chế biến, xuất khẩu 1 bí quyết vững bền, giá trị tăng thêm...

 

 

Trước mắt, để đề phòng nguy cơ lây lan bệnh héo vàng lá, chúng tôi khuyến cáo nông dân, những HTX, đơn vị trồng chuối cần triệt để tuân hành một số lưu ý: một là phải phát hành bằng nguồn giống đảm bảo sạch sẽ bệnh; hai là thực hiện nghiêm giải pháp phòng bệnh như thực hành diệt trùng đối với người lúc ra vào nông trại chuối; hạn chế các hoạt động thăm vườn chuối...

lúc đã phát hiện vườn chuối bị nhiễm bệnh, phải mang biện pháp rào vườn, không để người ra vào vườn chuối bị bệnh nhằm tránh nguy cơ lây lan bệnh đi nơi khác, sau đấy tiến hành những giải pháp xử lí theo hướng dẫn của cơ quan bảo vệ thực vật, cơ quan kỹ thuật với chức năng, uy tín.
(PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam)